Vân hương (Ruta graveolens L.) là một loại cây nhỏ sống lâu thuộc họ Cam (Rutaceae) với tên khoa học là Ruta graveolens.
Mô tả cây Vân hương
Cây Vân hương có thân cao tới 0,8m và có lá màu lục lờ dài 12cm. Lá cây xẻ lông chim 3 lần ở gốc và xẻ ít hơn về phía ngọn, đồng thời có những chấm trong suốt. Hoa cây Vân hương có màu vàng lục và hình dạng đều nhau, gồm 4-5 lá đài và 4-5 cánh hoa dạng thìa. Quả của cây Vân hương khô có 4-5 quả đại dính nhau ở gốc và khi chín, quả sẽ mở ở đỉnh; hạt của cây có màu nâu và hình dạng thuôn.
Cây Vân hương thường ra hoa vào mùa từ tháng 5 đến tháng 8.
Công dụng và thành phần hóa học của cây Vân hương
Toàn bộ cây Vân hương, hay còn gọi là Herba Rutae, được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Cây Vân hương chứa tinh dầu, một ít tanin, các alkaloid, các dẫn xuất coumarin và một glycosid flavonic rutosic. Các chất đã được xác định trong cây bao gồm graveoline, skimmianine, kokusaginine, edulinine, graveolinine và xanthotoxine.
Cây Vân hương có vị đắng, cay và tính hàn. Cây có tác dụng khư phong, thoái nhiệt, lợi niệu, hoạt huyết, giải độc và tiêu thũng. Tuy nhiên, tinh dầu của cây Vân hương có độc tính ở liều cao và có thể gây chảy máu mạnh đến các cơ quan trong bụng, đặc biệt là tử cung, gây chậm quá trình kinh nguyệt. Ngoài ra, tinh dầu của cây cũng có tính kích thích cục bộ, giúp cải thiện tiêu hóa, thúc đẩy tiểu tiện và ngăn chặn co thắt. Cây Vân hương còn có tác dụng làm dịu các mạch máu và tiêu diệt ký sinh trùng khi sử dụng bên ngoài.
Sử dụng cây Vân hương trong y học
Trong y học phương Tây, Vân hương được sử dụng để điều trị một số bệnh, bao gồm: vô kinh hay kinh nguyệt không đầy đủ, hysteria, co giật và giun đũa. Cây Vân hương cũng có tác dụng trong việc điều trị viêm loét lợi răng và bệnh chấy rận.
Trong y học Đông y, Vân hương được sử dụng để điều trị các bệnh như cảm lạnh, sốt, co giật ở trẻ em, đau vùng thượng vị, đau thoát vị, đau răng, kinh nguyệt không đều và vô kinh. Ngoài ra, cây Vân hương còn được sử dụng để điều trị các bệnh da như eczema và đinh nhọt, chống sưng tấy và tổn thương do đòn ngã, viêm mủ da, cắn của rắn và sâu bọ.
Cảnh báo về việc sử dụng cây Vân hương
Việc sử dụng cây Vân hương cần được thực hiện với liều lượng phù hợp. Cây Vân hương không nên được sử dụng bởi phụ nữ mang thai, vì liều cao có thể gây sẩy thai.
Hãy dùng cây Vân hương một cách có hiệu quả và an toàn, và nếu có thắc mắc hoặc tình trạng bệnh nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
Nguồn: www.lrc-hueuni.edu.vn