Cây cà chua, với tên khoa học Lycopersicum esculentum Miller, thuộc họ Solanacea, là một loại cây có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Ở Việt Nam, cà chua không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường năng suất trên diện tích trồng, mà còn có ý nghĩa lớn đối với việc luân canh và tăng vụ trong nông nghiệp. Tuy nhiên, trồng cà chua trong điều kiện nóng và ẩm của Việt Nam đối mặt với nhiều bệnh hại như héo tươi và virus, gây khó khăn trong việc phòng trị. Ngoài ra, mùa hè với môi trường nhiệt đới cũng ảnh hưởng đến quá trình đậu trái do nhiệt độ cao làm chết hạt phấn.
Mô tả sơ bộ cây cà chua
Cây cà chua là cây hằng niên, có thể tồn tại trong nhiều năm trong điều kiện tối ưu. Rễ của cây là rễ chùm, ăn sâu và phân nhánh mạnh. Trong điều kiện tốt nhất, rễ của cây có thể phát triển sâu 1-1,5m và rộng 1,5-2,5m, giúp cây chịu đựng tốt trong điều kiện hạn hán. Thân của cây cà chua là tròn, thẳng đứng, mọng nước, phủ nhiều lông. Khi cây lớn, gốc thân dần dần hóa gỗ. Cây cà chua có lá thuộc loại lá kép lông chim lẻ, với mỗi lá có 3-4 đôi lá chét và lá đỉnh riêng. Hoa của cây mọc thành chùm, là hoa lưỡng tính và tự thụ phấn là chính. Trái của cây cà chua thuộc loại mọng nước, có hình dạng thay đổi từ tròn, bầu dục đến dài.
Dinh dưỡng trong quả cà chua
Cà chua là một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe. Trong 100g cà chua, chúng ta có thể tìm thấy 94g nước, 0,6g protein, 4,2g carbohydrates, 0,8g cellulose, 0,4g chất xơ, 12mg canxi, 26mg photpho, 1,4mg sắt và nhiều loại vitamin như caroten, vitamin B1, B2, PP, C, cung cấp 20kcal. Quả cà chua chín có màu đỏ tươi tạo màu sắc và vị ngon cho các món ăn. Màu đỏ này cũng cho thấy hàm lượng vitamin A thiên nhiên cao trong cà chua, chỉ cần 100g cà chua chín tươi đã đáp ứng được 13% nhu cầu hàng ngày về vitamin A, cùng với các vitamin B6, vitamin C, B1, B2, PP.
Cà chua cũng chứa nhiều khoáng chất như canxi, sắt, kali, photpho, magnesium, lưu huỳnh, nickel, cobalt, iôt, các axit hữu cơ, và tuỳ thuộc vào môi trường trồng, có thể có thêm các chất như đồng và molibden. Nhờ các yếu tố này, cà chua được coi là một thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, dễ tiêu hoá và tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
Cà chua và sức khỏe
Cà chua có nhiều dược tính đáng kể. Lycopen là một chất chống oxi hóa được tìm thấy trong cà chua, nghiên cứu dịch tễ học đã chứng minh rằng lycopene có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi quá trình oxi hóa. Tiêu thụ cà chua có thể giảm nguy cơ mắc ung thư vú, ung thư đầu và cổ, cũng như các bệnh thoái hóa thần kinh. Uống nước sốt cà chua xay nhuyễn có thể giúp giảm triệu chứng bệnh tiểu đường. Ngoài ra, tiêu thụ cà chua cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và liên quan đến tiểu đường loại 2.
Cẩn trọng khi tiêu thụ cà chua
Mặc dù cà chua mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cần cẩn trọng khi tiêu thụ. Quả cà chua chưa chín có thể chứa một loại chất độc tên là solanin, nên không nên ăn quả cà chua chưa chín. Nếu cần tiêu thụ cà chua sống, hãy rửa cà chua thật kỹ và sử dụng nước sôi để rửa sạch trước khi ăn.
Lá và thân cây cà chua chứa atropine, tomatine và alkloid tropane, đây là những chất độc hại nếu nuốt phải. Vì vậy, cần tránh nuốt phải lá và thân cây cà chua.
Qua bài viết này, chúng ta đã nắm được những đặc điểm sơ bộ về cây cà chua, giá trị dinh dưỡng của quả cà chua và ảnh hưởng tích cực của cà chua đối với sức khỏe. Hãy thêm cà chua vào chế độ ăn hàng ngày để tận hưởng những lợi ích cho sức khỏe mà loại quả này mang lại.
Admin tổng hợp từ Wikipedia và caab.ctu.edu.vn
