Rau bợ, Rau bợ nước, Cỏ chữ điền – Marsilea quadrifolia L., là một loại cây thuộc họ Rau bợ – Marsileaceae. Được biết đến với tên gọi khác nhau, cây cỏ bợ là một loại cây thảo, có thân trải dọc trên mặt đất, mảnh nhỏ, chia thành nhiều mấu. Mỗi mấu mang rễ và 2 lá có cuống dài. Lá của cây có 4 thuỳ chéo tạo thành hình chữ thập. Các quả của cây là cơ quan mang bào tử, mọc từ 2-3 cái ở gốc các cuống lá. Các quả này thường có lông dày.
Với mùa sinh sản vào tháng 5-6, cây cỏ bợ được thu hái quanh năm. Cây phổ biến ở vùng quanh cực ôn đới, thường mọc hoang và thích nghi với môi trường ẩm ướt, chẳng hạn như ruộng nước, bờ ao và bờ ruộng. Trong y học, cây cỏ bợ được sử dụng cả tươi và khô để điều trị các bệnh.
Cây cỏ bợ có thành phần hoá học đa dạng, bao gồm nước (84,2%), protid (4,6%), glucid (1,6%), caroten (0,72%), vitamin C (76mg%) và chứa cyclolaudenol. Với vị ngọt hơi đắng và tính mát, cây cỏ bợ có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu sưng, giải độc, nhuận gan, sáng mắt và trấn tĩnh.
Cỏ bợ không chỉ được dùng trong ẩm thực, như làm rau sống, xào, luộc hoặc nấu canh với tôm tép, mà còn được sử dụng trong y học truyền thống để điều trị nhiều bệnh. Một số bệnh được trị bằng cỏ bợ bao gồm suy nhược thần kinh, sốt cao không ngủ, điên cuồng, viêm thận phù 2 chân, viêm gan, viêm kết mạc, sưng đau lợi răng, Ðinh nhọt, sưng độc, sưng vú, tắc tia sữa, rắn độc cắn, sốt rét, động kinh, khí hư, bạch đới, thổ huyết, đái ra máu, sỏi thận, sỏi bàng quang và đái đường.
Để sử dụng cỏ bợ như một loại thuốc, bạn có thể dùng 20-30g cây tươi phơi khô, sao vàng, sắc uống. Ngoài ra, cỏ bợ còn được sử dụng trong các công thức thuốc phối hợp để tăng hiệu quả điều trị.
Cỏ bợ – một loại rau dinh dưỡng và thuốc quý từ thiên nhiên. Bạn có thể tìm hiểu thêm về cây cỏ bợ và những công dụng của nó tại www.lrc-hueuni.edu.vn.
