Sơn dương được biết đến là loài động vật quý hiếm có trong sách đỏ Việt Nam vì nó đem đến nhiều công dụng tuyệt vời cho con người. Nhưng với nhiều người chưa tìm hiểu về loài động vật này vẫn còn nhiều băn khoăn và đặt câu hỏi sơn dương là con gì?
Sơn dương là con gì?
Sơn dương Đông Dương có tên khoa học là Capricornis milneedwardsii maritimus hay còn được gọi với một cái tên đơn giản hơn là sơn dương hay linh dương, dê rừng – đây là loài động vật thuộc họ trâu bò, thuộc bộ ngón chẵn.
Sơn dương Đông Dương là một phân loài của Sơn dương lục địa thuộc Chi Tì linh, thường phẩn bố đặc hữu ở vùng Đông Nam Á, chủ yếu ở các bán đảo Đông Dương, ở các quốc gia như: Việt Nam, Lào, Campuchia, Miến Điện hay Thái Lan.
Ở Việt Nam, Sơn dương Đông Dương được gọi với một cái tên đơn giản hơn là sơn dương hay dê rừng, được người Mường gọi là nai đá, người Thái gọi là tu dương hoặc người Nùng gọi là tu kết.
Hiện nay, số lượng của loài này càng suy giảm nguyên nhân là do săn bắn và bẫy bắt thường xuyên của con người, môi trường sống của chúng đang bị thu hẹp và chia cắt. Chính vì thế chúng đã được đưa vào sách đỏ Việt Nam thuộc diện quý hiếm và nguy cấp cần được bảo vệ.
Đặc điểm hình thái của Sơn dương
Sơn dương là loài thú cỡ lớn, một con trưởng thành trên 150kg, toàn thân phủ lông dày và sừng ngắn chỉ từ 10 -15cm cong về phía sau và đuôi của chúng cũng rất ngắn.
Bên cạnh đó, nhiều con sơn dương đực to lớn như một con hươu, còn con sơn dương đầu đàn thì có cặp sừng đen nhánh, to lớn hơn một con bê nhỡ.
Màu sắc bộ lông của Sơn dương tùy thuộc vào từng vùng mà có màu sắc khác nhau: Từ gốc tai đến dưới mõm và xung quanh mắt mũi của chúng có lông dài màu vàng nhạt, trên trán có lông màu trắng và đuôi rất ngắn. Bên cạnh đó bộ lông của Sơn dương dày, dài và cứng có màu xám đen hoặc xám tro.
>>> Xem thêm:
- Con la là con gì? Cách nhận biết con La và con Lừa siêu đơn giản
- Con lịch là con gì? Điểm giống và khác nhau của con lịch và con lươn
Đặc tính phân bổ, sinh thái
Sơn dương phẩn bổ chủ yếu ở Ấn Độ, Nam Trung Quốc, Nepal, Lào, Myanmar, Indonesia, Malaysia. Đối với vùng Việt Nam, Sơn dương có ở các tỉnh vùng núi như Lai Châu, Sơn La, Cao Bằng,Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Hải Phòng, Kon Tum và Gia Lai,…
Sơn dương sống ở những vùng rừng núi đá, thường ở lưng chừng núi, đôi khi cả trên các đỉnh núi. Nơi ở của chúng chủ yếu là những hang hốc nhỏ, sống theo đàn từ 3-4 con, có khi hàng chục con. Đối với những con già thường chọn cách sống đơn độc, kiếm ăn vào ban ngày, thường xa nơi ở.
Thức ăn của Sơn dương chủ yếu là cỏ, lá, mầm và quả cây, rêu. Một con Sơn dương cái thường sinh sản vào tháng 3 và tháng 4,mỗi năm đẻ 1 lứa, mỗi lứa 1 con.
Giá trị của Sơn dương mang lại
Sơn dương là loài động vật quý bởi chúng đem lại nhiều giá trị cho con người. Mỗi bộ phận sẽ mang đến những giá trị khác nhau. Nhưng chủ yếu người ta biết đến Sơn dương như một vị thuốc chứ không phải là động vật lấy thịt làm thức ăn.
- Theo các nguồn tin về dược liệu thì xương Sơn dương có vị ngọt, cay, tính ấm mang đến tác dụng về gân cốt, giảm đau hay trừ thấp.
- Thịt của Sơn dương có vị ngọt, tính nhiệt, không độc tố mang lại tác dụng bổ dương, ích khí, trừ lam chứng.
- Sừng hay còn gọi là linh dương giác được xem là bộ phận quý mà con người săn đón. Sừng có vị mặn, tính hàn, không độc tố và có tác dụng phong nhiệt, trấn kinh, loạn huyết trong nghiên cứu của y học Đông y.
- Tiết Sơn dương có vị mặn, tanh, tính bình có tác dụng tán ư và trừ độc.
Tình trạng hiện nay của Sơn dương
Loài động vật này có số lượng không nhiều, thường xuyên bị săn bắn và bẫy bắt nên ngày càng trở nên hiếm hơn. Mặc dù có những vùng phân bổ rộng nhưng các vùng rừng núi cũng đã và đang bị tàn phá rất nặng nề ở nhiều nơi với nguyên nhân chính là tình trạng phá rừng, khai thác đá…điều này đã làm cho vùng sống càng bị thu hẹp, vùng phân bổ bị chia cắt.
Vậy nên, trước tình trạng loài động vật quý hiếm đang bị đe dọa thì việc đưa ra các biện pháp bảo vệ được xem là vấn đề cấp bách.
Các biện pháp bảo vệ
Sơn dương đã được đưa vào Sách đỏ Việt Nam theo nghị định của Chính phủ và các văn bản khác nhằm cấm săn bắn, bẫy bắt và buôn bán trái với quy định.
Bên cạnh đó, nhiều vùng có Sơn dương sinh sống đã được quy hoạch xây dựng các vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên cùng với việc bảo vệ các tài nguyên sinh vật khác.
Ngoài ra, biện pháp đang được áp dụng rộng rãi chính là cấm tuyệt đối việc săn bắn, bẫy bắt Sơn dương ở tất cả mọi nơi, đồng thời xử phạt nghiêm khắc những người có hành vị vi phạm, chống đối.
Để chấm dứt được tình trạng này, con người cần ngừng ngay việc mua bán các bộ phận của Sơn dương. Việc ngừng trao đổi mua bán loài động vật này sẽ góp phần hiệu quả trong việc bảo vệ chúng tránh bị săn bắt.
Vậy, trên đây là những thông tin hữu ích về Sơn dương mà XaLuan360 muốn gửi tới bạn đọc nhằm trả lời câu hỏi Sơn dương là con gì. Mong rằng bạn đã hiểu được tầm quý trọng trong việc bảo vệ loài động vật quý hiếm này!
