Theo thời gian và sự phát triển của xã hội, nhiều căn bệnh đang được quan tâm và nghiên cứu sâu hơn. Trong số đó, suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ ngày càng thu hút sự chú ý của xã hội. Điều này cũng dẫn đến việc nghiên cứu và mở rộng phạm vi áp dụng thuốc điều trị. Có một cây thuốc gọi là Thông đất đã được công nhận hiệu quả đặc biệt trong việc hỗ trợ cải thiện chứng bệnh Alzheimer ở người già. Bài viết dưới đây sẽ mang lại cho bạn đọc thêm những thông tin hữu ích về dược liệu này.
Đặc điểm cây Thông đất
Mô tả thực vật
Thông đất được đặt tên như vậy vì cành lá của nó trông rất giống cây thông, nhưng lại mọc sát mặt đất. Thông đất còn được biết đến với các tên gọi khác như Thạch tùng răng cưa, cây Râu rồng,… Tên khoa học của nó là Lycopodiella cernua (L.) Pie. – Serm., thuộc họ Thạch tùng (Lycopodiaceae).
Đây là một loại cây thảo phụ sinh, mọc từ dưới đất và có chiều dài có thể tới 50-70cm. Cây phân nhánh nhiều. Thân hình trụ, đường kính khoảng 2mm, được bao phủ bởi lá. Lá hẹp, nhọn, xếp xoắn ốc hình dải – ngọn giáo, rộng ra, không có cuống, mép nguyên, lá ở đỉnh ngắn hơn lá ở gốc. Lá mọc sít nhau và có chiều dài 6-15mm, rộng 3-5mm.
Thông đất không có hạt và hoa, mà nó phát triển bằng các bào tử tạo ra từ nách lá. Bộ phận sinh sản ở ngọn thân thành bông không phân nhánh, dài khoảng 10cm. Lá bào tử giống lá thật, nhưng ngắn hơn, thẳng, nhọn và hơi phình ở gốc. Túi bào tử hình thận, có 2 mảnh vỏ bằng nhau, đường kính 1,5mm.
Cây Thông đất có lá rất giống lá Thông
Phân bố
Cây thông đất phổ biến ở Trung Quốc và các nước nhiệt đới ở châu Á. Nó thích ẩm và chịu bóng, thường mọc trên vách đá hoặc thân cây lớn có rêu trong rừng kín ẩm ở các vùng núi cao ở Bắc bộ và Trung bộ như Thanh Hóa, Tuyên Quang, Lai Châu, Hòa Bình, Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Giang, Hà Giang, Quảng Nam, Lâm Đồng.
Cây thông đất sinh sản bằng bào tử và quá trình này thường diễn ra trong nước mưa. Tuy nhiên, hiện nay, thông đất đang gặp nguy hiểm vì việc trồng làm cảnh không phù hợp với môi trường sống tự nhiên của chúng.
Bộ phận dùng, thu hái, chế biến, bảo quản
Người ta sử dụng toàn bộ cây thông đất để làm thuốc. Dược liệu được thu hái vào mùa hè thu. Sau khi thu hái, cây được rửa sạch đất cát và phơi khô. Thuốc được cất giữ ở nơi sạch sẽ, khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp để tránh hư hỏng.
Thành phần hóa học có trong cây Thông đất
Theo nghiên cứu khoa học, cây thông đất chứa nhiều thành phần đa dạng, chủ yếu thuộc các nhóm alkaloid, triterpenoid, flavonoid, glycosid, tanin.
Trong số các nhóm trên, nhóm alkaloid chiếm ưu thế nhất và hoạt chất quan trọng nhất của nhóm này trong cây thông đất là Huperzine A. Chất này được các nhà khoa học Trung Quốc cô lập lần đầu tiên vào năm 1948. Huperzine A có khả năng dễ dàng thâm nhập qua hàng rào máu não và tác động trực tiếp lên các tế bào thần kinh não bộ.
Huperzine A có tác dụng tăng cường dẫn truyền thần kinh, ngăn chặn hình thành mảng bám và đám rối trong não, nuôi dưỡng tế bào não và giúp cải thiện tình trạng bệnh Alzheimer, teo não, sa sút trí tuệ và các bệnh liên quan đến tổn thương tế bào thần kinh não bộ. Nghiên cứu của viện quốc gia Hoa Kỳ (NIH, USD) cho biết hiệu lực ức chế men phân hủy chất dẫn truyền thần kinh AchE của Huperzine A tương tự hoặc cao hơn chất ức chế AchE hiện đang được sử dụng trong tây y để điều trị Alzheimer, sa sút trí tuệ như Physostigmine, Galantamine,… Huperzine A có khả năng thâm nhập qua hàng rào máu não tốt hơn, thời gian tác dụng kéo dài hơn và sinh khả dụng đường uống cao hơn.
Bên cạnh cây thông đất, cây Ginkgo Biloba cũng nổi tiếng với tác dụng phòng ngừa và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh Alzheimer. Hãy cùng tìm hiểu bí mật về công dụng của Ginkgo Biloba ngay!
Thông đất có chất Huperzine A, được kì vọng rất nhiều trong điều trị bệnh Alzheimer
Công dụng của cây Thông đất theo Đông y
Thông đất có vị đắng, cay, hơi ấm. Ngoài công dụng giúp cải thiện trí nhớ và chữa teo não, theo y học cổ truyền, cây thông đất còn được sử dụng để chữa một số bệnh như viêm gan cấp tính, mắt sưng đỏ đau, phong thấp nhức xương, ho mạn tính, đau nhức khớp xương, ra mồ hôi trộm, quáng gà, tiểu tiện bất lợi, có triệu chứng đẻ non, bỏng lửa, trẻ em bị tê liệt sau di chứng.
Một số bài thuốc sử dụng Thông đất
Bài thuốc điều trị suy giảm trí nhớ, bệnh teo não, Alzheimer
Thông đất khô 15g, nấu với 800ml nước, đun cạn còn 400ml chia 3 lần để uống trong ngày.
Bài thuốc điều trị bệnh gan
Thông đất khô 10g, Cà gai leo khô 30g. Đem nấu với 1 lít nước, đun cạn còn 700ml chia ra uống trong ngày.
Hi vọng bài viết hôm nay đã mang lại cho bạn đọc những thông tin thú vị về cây Thông đất, một vị thuốc có hiệu quả đặc biệt trong việc hỗ trợ cải thiện bệnh Alzheimer ở người già. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng Thông đất để chữa bệnh, người bệnh cần tham khảo ý kiến và tư vấn của các chuyên gia y tế.
