Axit axetic (CH3COOH) là một loại axit yếu có thể phản ứng với bazo NaOH. Phản ứng này không chỉ biểu thị tính chất hóa học của axit axetic mà còn là một trong những phản ứng quan trọng trong hóa học hữu cơ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về phản ứng này và cách cân bằng phương trình phản ứng, sẵn sàng cho những bài tập và câu hỏi liên quan.
Phương trình phản ứng Axit axetic và NaOH
Trước khi đi vào chi tiết, hãy xem phương trình phản ứng giữa axit axetic và NaOH:
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
Điều kiện để phản ứng CH3COOH ra CH3COONa
Phản ứng này có thể xảy ra ở điều kiện thường, không cần điều kiện đặc biệt.
Tính chất hóa học của axit axetic
Axit axetic, còn được gọi là axit etanoic, là một loại axit hữu cơ mạnh hơn axit cacbonic. Axit axetic được hình thành từ sự kết hợp giữa nhóm methyl CH3 và nhóm cacboxyl COOH.
Axit axetic có thể tham gia vào nhiều phản ứng khác nhau, ví dụ:
-
Phản ứng thế halogen với hydrocacbon (90 – 100oC):
Cl2 + CH3COOH → ClCH2COOH + HCl -
Tác dụng với axetylen (xúc tác thủy ngân, nhiệt độ 70 – 80oC) tạo thành etyl diaxetat:
C2H2 + 2CH3COOH → CH3CH(OCOCH3)2 -
Tác dụng với amoniac tạo thành amid:
NH3 + CH3COOH → NH3CH3COOHNH4 -
Phản ứng decacboxyl hóa thành axeton (xúc tác mangan oxit, nhiệt độ):
C2H2 + CH3COOH → CH2CHOCOCH3
Bài tập vận dụng liên quan
Cùng thử sức với một số bài tập vận dụng liên quan đến axit axetic và phản ứng CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O:
-
Chọn phát biểu sai trong các phát biểu sau:
A. Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.
B. Axit axetic là nguyên liệu để điều chế dược phẩm, phẩm nhuộm, chất dẻo và tơ nhân tạo.
C. Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 đến 5%.
D. Bằng cách oxi hóa etan với chất xúc tác thích hợp, ta thu được axit axetic. -
Đun nóng este HCOOCH3 với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là:
A. CH3COONa và CH3OH.
B. HCOONa và CH3OH.
C. CH3COONa và C2H5OH.
D. HCOONa và C2H5OH. -
Dãy chất phản ứng với axit axetic là:
A. ZnO, Cu, Na2CO3, KOH.
B. ZnO, Fe, Na2CO3, Ag.
C. SO2, Na2CO3, Fe, KOH.
D. ZnO, Na2CO3, Fe, KOH. -
Phương pháp được xem là hiện đại để điều chế axit axetic là:
A. Tổng hợp từ CH3OH và CO.
B. Phương pháp oxi hóa CH3CHO.
C. Phương pháp lên men giấm từ ancol etylic.
D. Điều chế từ muối axetat. -
Vì sao nhiệt độ sôi của axit thường cao hơn ancol tương ứng?
A. Vì ancol không có liên kết hidro, trong khi axit có liên kết hidro.
B. Vì liên kết hidro của axit bền hơn liên kết hidro của ancol.
C. Vì khối lượng phân tử của axit lớn hơn.
D. Vì axit có 2 nguyên tử oxi. -
Hòa tan hoàn toàn 12 gam CuO vào dung dịch CH3COOH 10%. Khối lượng dung dịch CH3COOH cần dùng là:
A. 360 gam.
B. 180 gam.
C. 340 gam.
D. 120 gam. -
Có 3 chất hữu cơ có công thức phân tử C6H6, C2H4O2, C2H6O được kí hiệu ngẫu nhiên là A, B và C. Biết:
- Chất A và B tác dụng với K.
- Chất C không tan trong nước.
- Chất A phản ứng được với Na2CO3.
Vậy A, B, C lần lượt có công thức phân tử là:
A. C2H6O, C6H6, C2H4O2.
B. C2H4O2, C2H6O, C6H6.
C. C2H6O, C2H4O2, C6H6.
D. C2H4O2, C6H6, C2H6O.
-
Cho m gam axit CH3COOH tác dụng vừa đủ với 200ml dung dịch NaOH 2M. Sau phản ứng, thu được dung dịch Y. Tính giá trị của m?
A. 6 gam.
B. 12 gam.
C. 18 gam.
D. 24 gam. -
Cho m gam hỗn hợp X gồm CH3COOH và CH3COOC2H5 tác dụng với dung dịch NaOH 1M, vừa hết 300ml. Tách lấy toàn bộ lượng rượu etylic tạo ra, rồi cho tác dụng với Na thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Tính khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trên.
A. 6 gam; 17,6 gam.
B. 12 gam; 35,2 gam.
C. 3 gam; 8,8 gam.
D. 8 gam; 23,5 gam. -
Phát biểu nào sau đây sai:
A. Axit axetic là chất lỏng không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.
B. Axit axetic là nguyên liệu để điều chế dược phẩm, phẩm nhuộm, chất dẻo, tơ nhân tạo.
C. Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 5 đến 7%.
D. Bằng cách oxi hóa butan với chất xúc tác thích hợp, ta thu được axit axetic. -
Đun nóng axit axetic với rượu etylic có axit sunfuric làm xúc tác, ta thu được một chất lỏng không màu, mùi thơm, không tan trong nước và nổi trên mặt nước. Sản phẩm đó là:
A. Metyl clorua.
B. Natri axetat.
C. Etyl axetat.
D. Etilen. -
Axit axetic có thể làm quỳ tím chuyển sang màu hồng, tác dụng với bazơ, oxit bazơ, kim loại trước H và với muối, bởi vì trong phân tử có chứa:
A. Nguyên tử O.
B. 3 nguyên tử C, H, O.
C. Nhóm -CH3.
D. Có nhóm -COOH. -
Cho các nhận định sau:
(a) Axit axetic có khả năng phản ứng được với ancol metylic, metylamin và Mg kim loại.
(b) Độ pH của glyxin nhỏ hơn đimetylamin.
(c) Dung dịch metylamin và axit glutamic đều làm hồng dung dịch phenoltalein.
(d) CH5N có số đồng phân cấu tạo nhiều hơn CH4O.
Số nhận định đúng là:
A. 1.
B. 3.
C. 4.
D. 2. -
Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về axit fomic và axit axetic:
A. Hai axit trên đều tác dụng với Mg, Na2CO3, CuO, dung dịch AgNO3/NH3.
B. Tính axit của axit fomic mạnh hơn axit axetic. Axit fomic tác dụng với Cu(OH)2/NaOH, đun nóng tạo ra Cu2O, còn axit axetic không có phản ứng này.
C. Hai axit trên đều được điều chế từ CH4 qua một phản ứng.
D. Nhiệt độ sôi của axit fomic cao hơn nhiệt độ sôi của axit axetic.
