Dẻ Trùng Khánh, một loại hạt dẻ quý hiếm, đã chứng tỏ sự chuyển mình đáng kinh ngạc từ vùng đất Cao Bằng. Trước đây, hầu hết các loại hạt dẻ đều có nguồn gốc châu Âu, nhưng dẻ Trùng Khánh lại là một đặc sản duy nhất của Việt Nam. Với hương vị thơm ngon và chất lượng tuyệt vời, dẻ Trùng Khánh từng được đưa vào sách giáo khoa và trở thành niềm tự hào của địa phương này.
Tên gọi khó hiểu
Tên gọi dẻ Trùng Khánh đã gây ra nhiều nhầm lẫn. Tuy thuộc cùng họ với dẻ Trung Quốc, dẻ Lạng Sơn và dẻ Quảng Uyên, nhưng dẻ Trùng Khánh ở Cao Bằng có những đặc điểm riêng biệt. Vỏ dẻ Trùng Khánh cứng, dày và có nhiều lông tơ, trong khi “dẻ nhái” từ Trung Quốc có vỏ mỏng và không có lông tơ. Thêm vào đó, khi nấu chín, dẻ Trùng Khánh có mùi thơm tự nhiên và vị ngọt bùi, trong khi “dẻ nhái” không có mùi thơm và ngọt đường.
Long đong đời đặc sản
Hiện nay, dẻ Trùng Khánh chỉ được trồng trên diện tích hẹp tại Cao Bằng. Do đặc tính khó trồng và ít được chăm sóc, sản lượng dẻ Trùng Khánh chỉ đạt khoảng 100 tấn hạt mỗi năm. Tuy nhiên, có một số hộ dân nỗ lực trồng và chăm sóc dẻ Trùng Khánh, đạt được những thành quả đáng khâm phục.
Trước mùa thu hoạch năm nay, tỉnh Cao Bằng đã đưa ra một kế hoạch phát triển vùng trồng cây dẻ tại Huyện Trùng Khánh với quy mô lên đến 1 ngàn ha trong giai đoạn từ 2021-2025. Kế hoạch này nhằm nâng cao đời sống của bà con dân tộc bản địa và khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, đồng thời bảo vệ môi trường và bảo tồn thiên nhiên.
Tín hiệu mới
Cao Bằng đã thành lập Hiệp hội Hạt dẻ Trùng Khánh và thiết lập quy chế sử dụng nhãn hiệu tập thể “hạt dẻ Trùng Khánh”. Điều này nhằm xây dựng thương hiệu và đa dạng hóa sản phẩm từ hạt dẻ, bao gồm tinh dầu, bánh kẹo và rượu. Hi vọng rằng, trong tương lai, dẻ Trùng Khánh sẽ giành được vị trí xứng đáng trên thị trường hạt dẻ và được khách hàng lựa chọn.
Dẻ Trùng Khánh từng gắn bó với lịch sử và văn hóa của Cao Bằng, và hiện nay nó đang trở thành niềm tự hào và niềm hy vọng mới cho địa phương này. Qua những nỗ lực và kế hoạch phát triển, hy vọng rằng dẻ Trùng Khánh sẽ trở thành một cây đặc sản nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn trên thế giới.
Bài viết được viết bởi Bùi Thuận
