Cây cò ke là một dược liệu quan trọng trong y học. Loài cây này có thể chữa ho, trị sốt rét, và được sử dụng để điều trị các vết thương ngoài da, ghẻ lở. Để hiểu rõ hơn về cây cò ke và áp dụng hiệu quả các bài thuốc từ cây này, chúng ta cần biết những thông tin cơ bản về loại cây này.
Thông tin cần biết về cây cò ke
1. Tên gọi
- Tên khác: Bung lai, gie la, chua ke, don sai, mé, bố trà diệp, dan ke
- Tên khoa học: Grewia Paniculata Roxb. Ex DC
- Họ: Đay
2. Đặc điểm hình thái và phân bố
Đặc điểm hình thái:
- Cây cò ke là một loại cây thân gỗ hoặc cây nhỡ, có độ cao dưới 600m. Nhánh cây thường mọc đứng.
- Lá có hình giáo ngược tròn không đến gốc. Có thể nhọn một cách đột ngột hoặc cụt nhưng cũng có thể tạo thành 2 thùy, trong đó thùy xoan là tù có răng, có góc khi gần về đỉnh. Lá cây cò ke dài khoảng 15cm, rộng khoảng 6cm. Bề mặt phía trên lá có lông hình sao ngắn, mềm và gần như bị phớt một lớp đen ở mặt dưới. Cuống lá to và dài khoảng 6 – 10cm, trên bề mặt lá có 3 gân gốc, dường như có chiều dài bằng nhau.
- Hoa nở thành chùy và có hình tháp, chúng có thể dài tới 15cm, cuống hoa rất ngắn.
- Quả của cây có hình trứng, chiều dài khoảng 8 – 10mm, hơi nạc, có thớ và hơi có lông. Bên trong quả có hạt nằm đơn độc.
Phân bố:
Cây cò ke là loài cây bản địa của Trung Quốc và Đông Nam Á. Ở Việt Nam, cây này phân bố chủ yếu ở phía Nam, trong các khu rừng thứ sinh hoặc ven đường. Ở phía Bắc, cây cò ke rất ít gặp.
3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến
- Bộ phận dùng: Rễ, lá
- Thu hái: Lá dùng tươi, rễ có thể đem về rửa sạch, chặt nhỏ, phơi khô để dùng dần.
4. Thành phần hóa học
Trong thành phần của gỗ cây cò ke, có chứa nhiều aceton.
5. Tác dụng
- Trong Đông y, cây cò ke được sử dụng để chữa nhiều bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.
- Quả của cây có thể ăn được.
- Rễ cây có tác dụng trị ho, bệnh sốt rét.
- Bột lá được dùng để trị ghẻ, và nước sắc lá được sử dụng để rửa các vết thương gãy xương.
- Chữa cảm lạnh, đau đầu, rối loạn tiêu hóa, viêm gan, chuẩn bị 15 – 30g rễ cây cò ke, rửa sạch, đem đi sắc với nước để uống thay trà. Ở Trung Quốc, bài thuốc này còn được dùng để giải tiêu sưng, cổ trướng, tiêu nhiệt độc, thũng vàng da, giải độc do rắn cắn…
- Lấy lá cò ke sấy khô trên than củi, sau đó sắc lấy nước để trẻ uống để trị giun.
- Ở Ấn Độ, cây cò ke còn được sử dụng để trị thương hàn, sốt, loét giang mai ở môi, chữa bệnh phó đậu, eczema, ghẻ ngứa.
Đây là những thông tin cần biết về cây cò ke. Tuy nhiên, các bài thuốc từ cây cò ke chỉ là những bài thuốc dân gian được truyền miệng. Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào chứng minh được tác dụng của chúng. Vì vậy, để được điều trị sớm khi cơ thể có các biểu hiện bất thường, nên đi khám bác sĩ.
Chúng tôi, www.lrc-hueuni.edu.vn, luôn cam kết cung cấp những thông tin tin cậy và chính xác. Đồng thời, chúng tôi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
