Trong họ cá da trơn – cá trê, cá ngát là một loài cá số lượng khá ít, tập trung ở khu vực nước ngọt, bao gồm cả khu vực Australia và Guinea. Tại Việt Nam, cá ngát được coi là một loài cá sông quý hiếm với giá trị ẩm thực cao. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cá ngát có mức độ độc mạnh, có thể gây tử vong nếu không được xử lý đúng cách.
Đặc điểm sinh học của cá ngát
Cá ngát thuộc họ cá trê, có ngoại hình giống cá trê trắng. Loài cá này có thân dẹp, da trơn, sống chủ yếu ở vùng nước lợ. Thân cá giống như thân lươi, thường có 4 râu và không có vây béo. Cá ngát thích ăn đáy và sử dụng rây để phát hiện thức ăn. Trên thân cá ngát, đặc biệt là phần bên mang, có hai ngạnh cứng và nhọn. Nọc độc của cá tập trung vào những ngạnh này.
Giá trị dinh dưỡng từ cá ngát
Cá ngát có nhiều giá trị dinh dưỡng giống như cá chép, cá tra, ếch, hay cá diêu hồng. Nó chứa nhiều protein, canxi, lipid, sắt và nhiều loại vitamin như B1, B2, PP. Thịt cá ngát có vị thanh ngọt, tính bình và có tác dụng bổ khí huyết, sinh tân, ích khí. Thịt cá ngát còn được sử dụng trong món ăn chữa bệnh.
Cá ngát có công dụng phục hồi và cải thiện sức khỏe cho những người suy nhược, mang thai hay cho con bú, sinh lý yếu và mắc bệnh khí huyết hư cều. Ngoài ra, ăn cá ngát cũng có lợi cho những người khó lên cân và ngăn ngừa tóc bạc sớm.
Món ngon từ cá ngát
Cá ngát được sử dụng trong nhiều món ăn ngon và có tác dụng tốt cho cơ thể. Ví dụ như canh chua nấu cá ngát, lẩu cá ngát, cá ngát kho tương.
- Canh chua nấu cá ngát là một món ăn phổ biến, có tác dụng tốt cho thận, chứa tinh chất chữa chứng rụng tóc, đau đầu và mệt mỏi.
- Cá ngát bung chuối xanh kết hợp với rau mùi có tác dụng tốt cho cải thiện trí nhớ, ổn định khí huyết và ích khí.
- Cá ngát nấu canh chua cay có tác dụng tốt cho thận, chữa chứng rụng tóc, đau đầu và mệt mỏi.
- Cá ngát om dưa chua không chỉ có mùi vị hấp dẫn mà còn chữa chứng chán ăn, viêm đại tràng thấp nhiệt và viêm gan vàng da.
- Món ăn được ưa chuộng nhất là cá ngát kho nghệ, ăn kèm cơm rất ngon, và có tác dụng chữa bệnh cho sản phụ, người thiếu sữa, và những người mắc chứng khi huyết hư và mệt mỏi.
Mặc dù số lượng không nhiều nhưng cá ngát – loài cá họ nhà trê lại có nhiều công dụng không kém cạnh cá tra, cá trê và cá chép. Cá ngát dần trở thành một phần không thể thiếu trong thực đơn của mỗi gia đình tại đồng bằng sông Cửu Long.
Ngoài việc là nguồn thực phẩm, nghề đánh bắt cá ngát còn tạo cơ hội nghề nghiệp cho ngư dân và mang lại lợi nhuận đáng kể. Tại miền Tây, hàng ngày, ngư dân thu được hàng trăm ngàn đồng từ việc săn được hơn 5kg cá ngát và bán ra thị trường.
Một lưu ý quan trọng khi săn cá ngát là tránh bị ngạnh cá đâm vào da, vì chất độc của cá ngát rất mạnh. Ngư dân cần quan sát và tìm những hang lớn, nếu nước trong hang ấm hơn nước bên ngoài thì có cá ngát sinh sống. Hiện nay, cá ngát được coi là một đặc sản sống ở sông với giá bán dao động từ 65.000-75.000 đồng/kg.
Trên đây là một số thông tin về cá ngát và những món ngon có thể chế biến từ nó. Hãy khám phá thêm về cá ngát và trải nghiệm hương vị tuyệt vời mà loài cá này mang lại cho bạn và gia đình.
