Rau rút, còn gọi là rau nhút (tên khoa học: Neptunia oleracea), là một loại cây có hoa thuộc họ Đậu. Thân cây này mọc bò trên vùng đất ẩm ướt và nổi trên mặt nước chảy chậm. Rau rút phổ biến ở những nơi có khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm như châu Phi, châu Á, Mexico và Nam Mỹ. Với chiều cao khoảng 15cm và lan rộng tới 90-150cm, rau rút có thân dưới nước là màu trắng và thân trên cạn là khác. Cụm lá chính của cây có từ 8 đến 40 lá nhỏ thuôn dài mọc đối diện. Hoa của cây có màu vàng ánh lục, mọc dày đặc hình thành các cụm hoa. Quả của cây có dạng đậu dẹt và có độ dài từ 2.5 đến 5cm.
Rau rút không chỉ được sử dụng làm món ăn truyền thống tại Đông Nam Á mà còn được dùng trong y học dân gian Ấn Độ. Loại cây này có nhiều tác dụng đáng kể đối với sức khỏe và dưới đây là 7 lợi ích của rau rút mà bạn nên biết:
1. Thành phần dinh dưỡng
Theo USDA, trong 100g rau rút có chứa các chất dinh dưỡng như: 90,9g nước, 0,8g protein, 0,1g chất béo, 6,1g carbohydrate, 2,4g chất xơ, 0,6g tro, 136mg canxi, 1,1mg sắt, 21mg magiê, 35mg phốt pho, 170mg kali, 1mg natri và 79mcg folate. Rau rút cũng là một nguồn vitamin A, B và C đáng kể.
2. Các tác dụng của rau rút
2.1. Trị chứng khó tiêu
Rau rút có chứa phần hạt giống như hạt chia và hạt é, khi tiếp xúc với nước, phần hạt này sẽ chuyển thành chất nhầy. Chất nhầy này di chuyển trong ổ bụng và giúp “dọn dẹp” các loại vi khuẩn, độc tố và thức ăn khó tiêu hóa ra khỏi cơ thể. Điều này giúp giảm cảm giác tức bụng và khó chịu sau bữa ăn.
2.2. Cải thiện giấc ngủ
Rau rút giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và sản sinh serotonin, chất gây ra cảm giác thư thái và ngủ ngon. Điều này giúp phòng ngừa, chữa trị các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu, bi quan và mất ngủ.
2.3. Chữa lành vết thương
Rau rút có thành phần hydroxyproline, một thành phần quan trọng của collagen, giúp phục hồi da sau những tổn thương ngoài da. Bằng cách sử dụng lá hoặc rễ cây rau rút để đắp hoặc áp lên vùng thương tổn hoặc da bị mụn nhọt, mẩn ngứa, bạn có thể chữa lành vết thương và các bệnh về da khác.
2.4. Diệt khuẩn
Rau rút giúp đào thải vi khuẩn có hại và độc tố ra khỏi cơ thể. Sử dụng rau rút sẽ hạn chế tác động xấu của sinh vật có hại và có hiệu lực sau 1 tiếng, trong khi các loại thuốc đặc biệt mất từ 3-5 ngày để có hiệu quả tương tự.
2.5. Bảo vệ hệ tim mạch và phòng chống tiêu chảy
Uống nước ép rau rút hàng ngày giúp cân bằng đường huyết và huyết áp. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch như viêm mạch và trụy tim, đồng thời tránh mắc các bệnh về tiêu hóa như tiêu chảy. Rau rút cũng có tác dụng làm chậm quá trình hấp thu thức ăn qua ruột và giúp ngăn ngừa tiêu chảy.
2.6. Lợi tiểu
Rau rút cung cấp lượng nước cần thiết, giúp giải nhiệt cơ thể và kích thích đi tiểu. Điều này giúp giảm cảm giác khó chịu và tức bụng do bí tiểu.
2.7. Nâng cao sức khỏe cơ và xương khớp
Sử dụng chiết xuất rau rút thường xuyên giúp tái tạo dây thần kinh tọa và giảm đau dây thần kinh tọa hiệu quả. Rau rút cũng có tác dụng giảm đau răng miệng và xương khớp.
3. Tác dụng phụ và đối tượng không nên sử dụng rau rút
Rau rút có khả năng tích lũy các kim loại nặng như chì, đồng, cadimi, kẽm,… trong rễ. Vì vậy, rau rút mọc ở những nơi nước ô nhiễm không an toàn khi dùng tươi sống. Rau rút tươi sống cũng có thể lây truyền sán bã trầu. Việc sử dụng rau rút đã qua chế biến là an toàn. Tuy nhiên, sử dụng quá liều hoặc dùng thiếu khoa học có thể gây ra tác dụng phụ như lạnh bụng, đau bụng, tiêu chảy và giảm thể trạng.
Những đối tượng như trẻ em, người già, và những người có thể trạng yếu nên hạn chế sử dụng rau rút. Phụ nữ có thai, đang cho con bú, bệnh nhân đang điều trị hoặc sắp phẫu thuật cũng nên kiêng sử dụng rau rút. Nếu gặp phải bất kỳ vấn đề sức khỏe bất thường nào, nên ngừng sử dụng rau rút và tìm đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và chữa trị.
4. Rau rút trong cuộc sống thường ngày
Rau rút có thể được ăn sống hoặc qua chế biến như xào, luộc và nấu canh. Tuy nhiên, tránh ăn rau rút sống hoặc tái để đảm bảo sức khỏe. Nước ép rau rút, món canh rau rút, và các món ăn khác là cách sử dụng thông thường của rau rút trong cuộc sống thường ngày của người dân Việt Nam.
Rau rút cũng được sử dụng trong y học cổ truyền phương Đông, nhưng nên tham khảo công thức từ các nguồn chính thống và có uy tín cùng với sự tư vấn từ bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị cao nhất.
Để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình, hãy sử dụng thông tin trong bài viết này kết hợp với sự tư vấn từ các chuyên gia y tế.
