Bạn đã từng nghe đến cây Long Não chỉ như một chất đuổi chuột, trị nấm mốc và mối mọt trong tủ áo. Nhưng thực tế, đó chỉ là một hợp chất tổng hợp. Trên thực tế, cây Long Não là một loài thảo dược có tên gọi tương tự, chế biến thành tinh thể và tinh dầu trong y học để sát trùng, chống viêm và chữa một số bệnh da. Hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm và công dụng của loại cây quý này qua bài viết dưới đây.
Đặc điểm của cây Long Não
Cây Long Não, khoa học là Folium et lignum Cinnamomi camphorae, còn được gọi là Rã Hương, Chương Não, thuộc họ Long Não (Lauraceae).
Đây là loại cây gỗ cao 10 – 15m. Thân cây có vỏ nứt nẻ, màu xám nâu. Lá mọc riêng lẻ, có phiến dài với mũi lá kéo dài thành một đầu nhọn ngắn, mặt trên lá màu xanh sẫm bóng, mặt dưới màu nhạt, có 3 gân lá tỏa ra từ gốc. Hoa nhỏ, mọc thành chùm ở kẽ, ngắn hơn lá. Quả của cây có hình cầu, to bằng hạt tiêu, phía dưới có chiếc cuốn nhỏ hình chén.
Tất cả các bộ phận của cây đều chứa tinh dầu.
Phân bố, thu hái và chế biến
Cây Long Não có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Hiện nay, loại cây này được trồng rộng rãi ở nhiều nước nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, cây Long Não được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc. Có những cây Long Não đã tồn tại hàng trăm năm ở Cao Bằng, Lạng Sơn và Lai Châu.
Bộ phận được sử dụng chính của cây là gỗ và lá để tạo tinh thể và tinh dầu.
Thành phần hóa học của cây Long Não
Tinh dầu: Gỗ của cây trưởng thành chứa 4,4% tinh dầu. Thành phần chủ yếu trong tinh dầu là camphor (64,1%). Lá của cây chứa 1,3% tinh dầu, trong đó camphor chiếm 81,5%.
Trong công nghiệp, sau khi chưng cất cây Long Não, người ta thu được tinh thể màu trắng và tinh dầu từ cây này.
Tác dụng trong Y học cổ truyền
Cây Long Não có vị cay, tính nóng và có độc.
Tác dụng: Sát trùng, giảm viêm, giảm đau.
Tác dụng trong Y học hiện đại
Cây Long Não có tác dụng kích thích hệ thần kinh, tăng cường hô hấp và tuần hoàn. Tác dụng này đặc biệt hiệu quả đối với hệ thần kinh đang ở trạng thái ức chế.
Khi bôi lên da, cây Long Não tạo cảm giác mát mẻ do kích thích các thụ thể cảm giác lạnh, đồng thời còn giảm đau, giảm ngứa và gây tê nhẹ.
Cây Long Não còn có tác dụng kích thích tiêu hóa, tạo cảm giác ấm áp và thoải mái trong dạ dày. Liều cao có thể gây buồn nôn và nôn mửa.
Thuốc có khả năng hấp thu nhanh qua niêm mạc bất kỳ trên cơ thể, bao gồm cả niêm mạc dạ dày.
Độc tính của thuốc: Liều 0,5 – 1g có thể gây hoa mắt chóng mặt, đau đầu, cảm giác nóng, kích thích và tâm lý bất thường. Uống trên 2g có thể gây kích thích não, co giật, suy hô hấp và tử vong.
Công dụng của cây Long Não
Gỗ và lá của cây Long Não được sử dụng để tạo tinh dầu và cung cấp camphor tự nhiên. Chất này được sử dụng làm thuốc cấp cứu cho tim trong trường hợp khẩn cấp và làm thuốc sát trùng cho đường hô hấp. Tinh dầu Long Não còn có thể được bôi lên da để chữa vết thương đau, ngứa và sung huyết. Ngoài ra, nó còn được sử dụng để tạo dầu cao để xoa bóp.
Cây Long Não cũng được sử dụng trong công nghiệp để tạo ngà voi nhân tạo, trong ngành phim ảnh, sản xuất chất cách điện, chống nấm mốc và mối mọt, và sản xuất thuốc trừ sâu.
Cây Long Não cũng là loại cây bóng mát, lá xanh quanh năm và có khả năng hấp thụ các kim loại nặng để làm sạch môi trường.
Bài thuốc kinh nghiệm
Chữa viêm họng, ho, đờm khò khè
- Bột từ cây Long Não 1,5g, phèn chua 7g, băng phiến đại bi 3g, hòa tan trong một ít cồn sau đó thêm nước ấm vừa đủ 30ml. Dùng tăm bông thấm thuốc và bôi vào họng. Sử dụng vài lần trong ngày.
Chữa hôi nách
- Bột Long Não 0,4g và một miếng gừng sống. Giã nhỏ, lấy nước xoa vào nách. Làm hàng ngày.
Chữa đau răng
- Long Não 3g, chu sa 3g. Nghiền thành bột, xát vào chỗ đau răng.
Trị trẻ em ghẻ, lở ngứa
- Long Não, hoa tiêu, mè đen lượng đủ, nghiền thành bột mịn và trộn với vaselin để bôi.
Trị chàm ở chân bị nhiễm hoặc loét
- Long Não 3g, đậu hũ 2 miếng, nghiền nhuyễn và đắp bên ngoài.
Trị đau khớp do bong gân
- Sử dụng Long Não pha cồn 10% để xoa bóp hoặc chế dầu Long Não từ Long Não và dầu tùng tiết, trộn lại và bôi lên chỗ đau. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về Cốt Toái Bổ – Vị thuốc quý để bổ gân và cốt.
Liều dùng và lưu ý
- Sử dụng ngoài: Lượng vừa đủ để tạo bột và trộn với dầu hoặc cồn để bôi.
- Sử dụng trong: 0,1 – 0,2g thuốc tán hoặc hòa vào rượu.
- Lưu ý: Không nên uống khi cơ thể đang có sốt. Thuốc có độc nên cần cẩn thận, đặc biệt đối với phụ nữ và trẻ em. Thuốc không tương thích với lửa.
Cây Long Não là một loại thảo dược quý có tác dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, giống như nhiều loại thảo dược khác, khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến của những bác sĩ có chuyên môn.
