Cây nghể răm, với tên khoa học là Polygonum, là một loại cây thảo sống hàng năm, có thân mọc đứng và nhánh nhiều. Lá của cây có hình dạng mũi mác hẹp, màu xanh mượt với vết rám hình chữ V ở mặt trên. Nghể răm chứa nhiều tinh chất quý giá, đặc biệt là flavonoid và tannin.
Phân bố và sinh thái
Nghể răm là loài cây phổ biến ở nhiều vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới. Ở Việt Nam, cây nghể răm có thể được tìm thấy ở khắp các tỉnh, từ đồng bằng đến vùng núi dưới 500m. Cây thích ánh sáng và ẩm ướt, thường mọc trên đất lầy thụt ở ruộng nước, bờ ruộng, ao, suối, kênh rạch. Nghể răm sinh trưởng quanh năm, mạnh nhất vào mùa mưa ẩm và có khả năng đẻ nhánh từ gốc.
Tác dụng và thành phần hoá học
Nghể răm có nhiều tác dụng hữu ích cho sức khỏe. Nó có tác dụng kích thích tiêu tiểu, làm săn da, điều kinh và tan sỏi. Ngoài ra, cây nghể răm còn được sử dụng trong việc chống khuẩn và làm giảm độc tố từ nọc rắn.
Toàn cây nghể răm chứa nhiều chất có lợi cho cơ thể như flavonoid, tinh dầu, tanin, axit hữu cơ và nhiều chất khác. Các chất này có tác dụng chống oxy hóa và có khả năng chống vi khuẩn.
Tính vị và công dụng
Lá của cây nghể răm có hương vị cay thơm và tính nóng. Nó có tác dụng tiêu tích trệ và sát khuẩn. Toàn cây nghể răm được sử dụng trong y học dân gian để trừ giun, nhuận tràng, thông tiểu và chữa rắn cắn. Có thể dùng nghể răm tươi hoặc khô để chế biến thành thuốc.
Bài thuốc có nghể răm
-
Chữa chứng phong khí và mẩn ngứa: Lá nghể răm, lá bổ hòn, lá ké, lá thuốc bỏng được nấu với nước để xông và tắm.
-
Chữa vết thương: Lá nghể răm giã nát, rịt vào vết thương.
-
Chữa rắn cắn: Nghể răm 25 ngọn, lá phèn đen 25 lá, thuốc lào 1 điếu, rễ và gai leo 15g. Các thành phần này được giã nhỏ, pha vào nước đun sôi để nguội, lọc lấy nước, thêm một ít muối và uống 3 lần mỗi ngày. Bã cây được đắp lên vết rắn cắn. Thời gian điều trị khoảng 3-4 ngày.
Nghể răm là một loại cây có nhiều công dụng và tác dụng lớn trong y học dân gian. Tuy nhiên, trước khi sử dụng cây nghể răm làm thuốc, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế.
Hãy tìm hiểu thêm về các loại cây thuốc thiên nhiên tại www.lrc-hueuni.edu.vn